2024 Seçimlerinde Trump’ın Pennsylvania Zaferi

ABD’de 5 Kasım seçimleri Cumhuriyetçi Parti’nin adayı Donald Trump’ın ikinci defa .

Yarışın en çekişmeli geçeceği beklenen yedi eyalet ortasında, en büyük tartı Pennsylvania’nındı.

On dokuz seçici delege oyu olan eyalet, Michigan ve Wisconsin ile birlikte genel olarak Demokratlara oy verdiği için, bu üçlüye “Mavi Duvar” deniyor.

2024 seçimlerinde Trump’ın Mavi Duvar’ı aştığını, hatta kırmızıya boyadığını söylemek mümkün.

Mavi Demokratların, kırmızı da, malum, Cumhuriyetçilerin rengi.

Pennsylvania’da üniversite eğitimli olmayan beyaz emekçi sınıfı yoğunluklu yaşıyor.

Son seçim sürecinde hem Trump, hem de rakibi Kamala Harris tekraren bu eyaleti ziyaret etti.

İki aday da bu eyaletteki reklam bütçelerine milyonlarca dolar harcadı.

Pennsylvania’lıların durmak bilmeyen siyasi reklam nesillerinden usandığı dahi konuşuldu.

Ancak her iki kampanya için kıymeti büyük olsa da Pennsylvania’nın Trump için başka bir manası vardı.

Temmuz ayında, Pennsylvania’danın Butler kentindeki mitingi sırasında suikast teşebbüsüne uğramış ve yüzüne sızan kanla yumruğunu havaya kaldırarak uğraş bildirisi vermişti.

Seçim zaferi sonrası yaptığı konuşmada “Tanrı’nın bir sebepten ötürü hayatını bağışladığını” ve bu sebebin de “Amerika’yı eski ihtişamına kavuşturmak” olduğunu söyledi.

Pennsylvania’da mevtle burun buruna gelmenin kendisi ve adaylığı için nasıl bir dönüm noktası olduğunu bu tabirlerle gösterdi.

Seçmen iktisada öncelik verdi

Bundan evvelki altı seçimde Pennsylvania, tercihini Demokratlardan yana kullandı.

Trump, 2016 seçimlerinde rakibi Hillary Clinton’ı mağlup etmiş, Pennsylvania’yı da kazanmıştı.

2020’deyse Demokratların adayı Joe Biden’ın Pennsylvania’nın Scranton kentinden olması lehine çalıştı. Trump’a karşı 50.01% oyla eyalet yine Demokratlara geçti.

2024’te ise tablo tekrar kırmızı.

Buradaki büyük soru, personel sınıfının kaygılarını nasıl olup da Demokrat Parti’nin değil, ismi sermaye ile iç içe geçmiş Trump’ın anlayıp sahip çıktığı.

Pew Research’e nazaran, 2024’te ülke genelinde kayıtlı seçmenlerin %81’i, iktisadın kendileri için “çok önemli” olduğunu söylüyordu.

Ülkenin geri kalanında olduğu üzere Pennsylvania’da da seçmenler aday tercihlerini iktisat, enflasyon, demokrasinin durumu, kabahat oranları ve hudut güvenliğinin etkilediğini tabir ediyordu.

Pandemiden etkilenen ve ekonomik koşulların zorladığı beyaz personel sınıfı kampanya boyunca Trump’ın odağında oldu.

Demokrat Parti klâsik olarak bu kümeye karşı kucaklayıcı olsa da Harris’in adaylığına has bir algıdan da bahsedildi bu süreçte.

Buna nazaran Trump’ın daha uygun bağ kurduğu üniversite eğitimi olmayan beyazlar ortasında Harris’in siyah ve Hispanikleri önceleyeceğinin düşünülmesi ona dezavantaj getirmiş olabilir.

‘Şimdi daha mı iyi durumdasınız?’

Seçim sürecinde çeşitli anketler Pennsylvania’da farklı etnik kimliklerin, sınıfsal algıların ve ekonomik telaşların iç içe geçtiğini gösterir nitelikteydi.

CBS News Poll ve YouGov’a nazaran, Pennsylvania’da üniversite eğitimi olmayan beyazların yalnızca %27’si Harris kazanırsa personel sınıfı için ekonomik fırsatlar “iyileşecek” derken, %49’u durumun daha da kötüleşeceğini düşünüyordu.

Trump kazandığı takdirde emekçi sınıfı için ekonomik fırsatlar güzele gidecek diyenler %53, daha makus olacağını söyleyenler de %32 olmuştu. Geri kalan yüzdelik dilim durumun birebir kalacağını söylemişti.

CNN sandık çıkış anketine nazaran, Pennsylvania’da bugün ailesinin finansal durumunun dört yıl öncesine nazaran daha yeterli olduğunu söyleyenlerin oranı %21, anketi cevaplayanların yüzde 49’u, yani yarısı ise ekonomik koşullarının daha makûs olduğunu söylüyor.

Ankete nazaran durumun daha makus olduğunu söyleyenlerin %83’ü Trump’a, yüzde 16’sı Harris’e yöneldi.

Neredeyse birebir olduğunu söyleyenlerin de yüzde 77’si Harris’i, yüzde 23’ü Trump’ı tercih etti.

Bu tercihler, ekonomiyi de gözetince, seçimin temel öyküsünü büyük oranda anlatıyor.

Pandemiden beri seçmende enflasyon başta olmak üzere ekonomik gidişata dair hoşnutsuzluk vardı.

Harris, lider yardımcısı misyonu sebebiyle Biden idaresinin iktisat siyasetlerini açıktan eleştiremedi, kendini ayrıştırmakta ve seçmeni anladığını göstermekte zorlandı.

Yeni bir ekonomik kıssa sunmak için çok vakti de olmadı.

Bu tahminen de Harris’in en zayıf noktalarından biri oldu.

Mavi Duvar’ın tümünü kaybettiği için artık tenkitlerin maksadında.

Bağımsız senatör Bernie Sanders’ın X’te paylaştığı ileti bu hissin özeti: “İşçi sınıfını terk eden bir Demokrat Parti’nin, işçi sınıfının onları terk ettiğini görmesi çok da büyük bir sürpriz olmamalı. Demokrat liderlik statükoyu savunurken, Amerikan halkı öfkeli ve değişim istiyor.”

Trump’ın, Pensilvanya’daki mitinglerinde sıkça, “Dört yıl öncesine göre şimdi daha mı iyi durumdasınız?” diye sormasının bir karşılığı olduğu görülüyor.

Geleneksel olarak Demokrat Partiye oy veren siyah erkek seçmenlerden de Pennsylvania’da Trump’a oy gittiği görülüyor.

CNN sandık çıkış anketine nazaran, bu eyalette siyah erkeklerin yüzde 26’sı, siyah bayanların da yüzde 3’ü Trump’a oy verdi.

Trump’ın bir evvelki seçim periyoduna nazaran bilhassa siyah erkekler ortasında dayanağını artırdığı görülüyor: 2020’de siyah erkeklerin yüzde 10’u, siyah bayanların da yüzde 4’ü ona oy vermişti.

ABD’nin eski başkanı Barack Obama, siyah erkek seçmen arasındaki bu yöneliş sebebiyle, Pennsylvania’da Harris kampanyasına takviye veren bir konuşma yapmıştı.

Siyah erkeklere bir bayan adaya oy vermekle ilgili çekincelerini yenerek Harris’i desteklemeleri gerektiğini söylemişti.

Latin oyları homojen değil

Pennsylvania’da sayıları 500 bini aşan ve gittikçe ehemmiyet kazanan Latin Amerika kökenli seçmen de hem Cumhuriyetçiler, hem Demokratlar için kritik bir gruptu.

Latin seçmenin daha çok Demokrat Partiye yakın olduğu düşünülebilir ancak bu küme da homojen değil; talepleri ve dünya görüşleri çeşitli.

Enflasyonu düşüreceğini, besin fiyatlarını indireceğini, fatura maliyetlerini kısacağını söyleyen Trump, Pennsylvania’da bu kümeye hitap edebilmiş görünüyor.

Philadelphia Inquirer’e nazaran eyaletin en büyük kenti Philadelphia’da Latino kökenlilerin yüklü yaşadıkları bölgelerde, Trump’a dayanak arttı.

Cumhuriyetçi adayın 2016’da bu bölgelerde yaklaşık %6 oy oranı varken, dayanak oranı artık %21.8’e ulaştı.

Bu eyaletteki Latin oyların, Trump’un New York mitinginde bir komedyenin sarfettiği ayrımcı tabirlerden etkilenebileceği düşünülmüştü.

Puerto Rico’nun yüzen çöp adasına benzetilmesine reaksiyon olarak Harris’e yönelebilecekleri varsayım edilse de Trump kendini korumuş görünüyor.

Pennsylvania’da yaşayan Latin kümelerin Trump’a ekonomik beklentilerin yanısıra muhafazakar aile pahaları ve göç sorunu sebebiyle de yöneldikleri biliniyor.

Solun güçlü olduğu Latin Amerika ülkelerinden ABD’ye göç edenler ortasında ideolojik olarak Demokrat Partiye mesafeliler de var.

Yanlış lider yardımcısı mı?

Harris’in Pennsylvania hezimetinin sebepleri ortasında lider yardımcısı seçiminin tesirleri de tartışılıyor.

Biden’ın yarıştan çekilmesi ile bayrağı devralan Harris’in hem kampanyasını planlamak, hem de tesirli bir yol arkadaşı belirlemek için vakti dardı.

Kritik eyaletler ortasında en büyük seçici delege oyu olan Pennsylvania’nın tanınan Valisi Josh Shapiro’nun ismi geçse de Harris onu seçmedi.

Shapiro’nun İsrail ile bağları ve ülkenin Washington’daki büyükelçiliğinde çalışmış olması, Gazze’nin büyük bir kampanya gündemine dönüştüğü bir vakitte tercih edilmeme sebebi olarak konuşuldu.

Harris’in lider yardımcısı adayı, ordudaki geçmişi, eğitimci kimliği, aile kıymetlerini öne çıkaran imajı ve daha muhafazakar kırsal yerlerde dayanak toplayabilecek bir profili olması sebebiyle Minnesota valisi Tim Walz oldu.

Demokratlar en kıymetli kritik eyaleti kaybettikleri için bu tercihin isabetli olup olmadığını tartışılıyor.

Elon Musk tesiri

Trump’ın Pennsylvania zaferinden bahsederken, kendisine en büyük dayanağı verenler ortasında gelen teknoloji devi Elon Musk’ı da anmak gerekiyor.

Suikast teşebbüsünden sonra Ekim ayında tekrar miting için Butler’a dönen Trump, bu sefer sahneye “gerçekten inanılmaz bir adam” ve “büyük bir centilmen” olarak tanıttığı Musk’ı da davet etti.

Sahneye zıplayarak çıkan Musk biraz haşarı, biraz meczup imajıyla çok konuşulsa da Trump’ın onun hakkında söyledikleri, kampanyasındaki rolünün değerini anlatır nitelikteydi.

Trump, Musk’ın X’i satın alarak “ifade özgürlüğünü kurtardığını” ve “nesiller sonra ilk büyük Amerikan araba firmasını yarattığını” söyledi ve ekledi: “Amerikan astronotları uzaya gönderebilmemizin tek sebebi onun roket şirketi.”

Ekonomik güzelleşme ve istihdam fırsatları için Musk’ın değerini seçmene fark ettirmek istiyordu Trump.

Nitekim Musk’ın Vali Shapiro’yu arayarak Pennsylvania’da yatırım yapmak istediğini söylemesi de boşuna haberlere yansımayacaktı.

Elon Musk da kurduğu America PAC isimli siyasi hareket komitesi üzerinden Trump’ın kampanyasına milyonlarca dolar bağışta bulundu.

Seçmenleri mobilize etmek için para vermek üzere prosedürler denedi.

Hatta kritik eyaletlerdeki kayıtlı seçmenlerin Trump’ı desteklemesi için çekilişle günde 1 milyon dolar vereceğini açıkladı.

Ayrıca anayasada söz özgürlüğü ve silahlanmayı savunan dilekçeyi imzalayan Pennsylvania seçmenlerine 100 dolar vaatte bulundu.

Trump’ın zafer kazanması sonrası kabinede olup olmayacağı konuşulan Musk’ın “hükümette verimlilik” için çalışma yapabileceği basına yansıdı.

Trump’a verdiği büyük maddi takviye, seçmene vadettiği paralar ve bilhassa kritik eyalet Pennsylvania için seferber olması, siyasi kampanyaların geleceği açısından da çok tartışılacak.